Door Jeroen Bootsman - Zo aan de vooravond van het nieuwe jaar waar we terugkijken en denken aan degenen die ons in 2023 ontvallen zijn, is dit een mooie gelegenheid om de Alzheimer-roman Voorbij, voorbij, het literaire debuut van de veel te vroeg overleden Clairy Polak, onder de aandacht te brengen.

De tekst gaat hieronder verder.

Auteurfoto @Vera de Kok

Clairy Polak als Judith

De presentatrice en journaliste heeft met het relaas van het stel Judith en de aan Alzheimer lijdende Leo een meeslepend en bitterzoet verhaal te boek gesteld. In de derde persoon dus, maar in Judith valt onmiskenbaar de schrijfster zelf te herkennen, al was het maar omdat Judith als journaliste werkzaam is. Maar ook het ironische onderkoelde dat Polak als interviewer zo tentoon kon spreiden, maakt dit in de basis weinig vrolijk stemmende boek toch tot een groot leesgenoot. Haar licht ironische glimlach als anchor van NOVA, zie je eigenlijk voortdurend voor je. Polak vertelt het verhaal vanuit het perspectief van Judith en daarmee is het dan ook vooral háár verhaal. Leo figureert als personage op de achtergrond en feitelijk klopt dat ook, want als zijn geestelijke achteruitgang op stoom is gekomen, is er nog maar bar weinig over van zijn vroegere karakter.

De tekst gaat hieronder verder.

Bekende statuur

Eerlijk is eerlijk, als dit boek niet door Clairy Polak zou zijn geschreven, had ik het hoogstwaarschijnlijk aan me voorbij laten gaan. Mogelijk was het niet eens uitgegeven als de auteur van minder bekende statuur was. Het stond sinds het verschijnen in 2019 wel op mijn verlanglijstje, maar had geen prioriteit. Dat ik het nu alsnog gelezen heb, komt ook eerlijk gezegd door haar overlijden. Nu heb ik voor mezelf de stelregel dat als een boek mij na de eerste vijftig pagina’s niet weet te boeien, ik het dan voor gezien houd. Die neiging had ik na pakweg twintig bladzijden, daarbij inwendig om Polaks vergiffenis smekend. Desalniettemin ging ik een dag later toch door met lezen. Gelukkig maar, want hoewel de geestelijke aftakeling van Leo en daarmee de onttakeling van zijn relatie met Judith weinig vrolijk stemmende materie is, weet Polak de diverse situaties waar zij mee te maken krijgt, op een voor de lezer levendige manier te beschrijven. Voor mij als leek al een groot leesplezier, voor mensen die op de een of andere manier met Alzheimer te maken hebben ongetwijfeld uiterst herkenbaar.

De tekst gaat hieronder verder.

Clairy Polak (1956-2023). @Meulenhoff

Voorbij, voorbij

Een literair meesterwerk zou ik Voorbij, voorbij niet willen noemen. Daarvoor zijn te veel passages wellicht net iets te feitelijk, te verslag leggend opgeschreven. Hierin verraadt zich de journaliste Polak. Tegelijkertijd valt te prijzen dat ze zich niet bezondigt aan mooischrijverij, waardoor het verhaal des te harder binnen komt. Daarentegen wint het boek aan diepgang als Polak aan haar diepere zielenroerselen toekomt, waarbij we tussen de regels door ook nog wat te weten komen over haar niet al te leuk verlopen vertrek bij Nieuwsuur, de opvolger van NOVA, waar voor haar niet langer een rol als anchor was weggelegd. Dat maakt het pijnlijke besef los dat we met de dood van Clairy Polak niet alleen een bevlogen journaliste, maar ook een begenadigd auteur, waar we nog veel moois van mochten verwachten, kwijt zijn geraakt. Het maakt de titel van dit boek des te wranger.

Het boek Voorbij, voorbij staat ook in onze webshop. Klik hier.

Specificaties

Clairy Polak - Voorbij, voorbij
ISBN 9789029094290
Paperback 15,99
Pagina's 256
Uitgever J.M. Meulenhoff